-
Het meisje met de hoofddoek
De nazi’s hadden het op joden voorzien, en niet alleen op hen. Ook voor zigeuners, Jehova’s Getuigen, politieke tegenstanders (vooral communisten en socialisten), homoseksuelen en verstandelijk gehandicapten was geen plaats in het Derde Rijk. Hoeveel van hen per goederenwagon Hilversum zijn gepasseerd is niet bekend. De meeste transporten door Hilversum zullen uit Amsterdam zijn gekomen,…
-
Februaristaking gaat over antifascisme
Opiniestuk door Bert Visser en Sjors Wolf De AFVN/BVA nam jaren geleden het initiatief om ook in Hilversum de Februaristaking van 1941 te gedenken. De stakers van weleer en de Communistische Partij Nederland (CPN), initiatiefnemer voor de staking van destijds, hadden behoefte aan erkenning voor de grote offers die zij hadden gebracht in de strijd tegen fascisme en…
-
Podcast: De februaristaking in Hilversum
Op 25 en 26 februari 1941 vond in Amsterdam en andere steden de Februaristaking plaats. Ook duizenden Hilversummers deden daaraan mee. Over die staking en de gevolgen daarvan voor Hilversum gaat deze historische podcast van Pieter Hoogenraad. Met dank aan Senver HIlversum
-
Dappere Hilversummers in beeld
Zoals in meer plaatsen in Nederland bood ook een flink deel van Hilversum verzet tegen de nazi’s. Daar was niets vanzelfsprekends aan, aangezien Hilversum een bestuurscentrum was van de Duitse bezetter. De villa’s van de wijk Trompenberg herbergden nazi-kopstukken en het stadhuis van Dudok was ten tijde van de bezetting hoofdkwartier van de Wehrmacht. Des…
-
Dochter van een razzia-slachtoffer
Aanleiding tot de Februaristaking van 1941 was de deportatie van 389 joodse mannen. De meeste werden door de nazi’s vergast. Onder hen de vader van Rosette van Engeland-Groen (80). Het Amsterdamse dagblad Het Parool publiceerde een interview met haar, over hoe zij als peuter ondergedoken zat en door verraad toch in het kamp belandde. Rosette’s…
-
‘Experimenteel’ vergast
De directe aanleiding tot de Februaristaking van 1941 was de eerste razzia tijdens de Duitse bezetting, op 22 en 23 februari. Daarbij werden 389 Joodse Amsterdammers opgepakt. Slechts twee overleefden de oorlog. Historica Wally de Lang ontdekte dat 208 gedeporteerden door de nazi’s zijn vergast, bij wijze van experiment. Het vergassen van Joodse gevangenen moest…
-
Stakingsleiders aan het woord
In 1995 interviewde de lokale Omroep Hilversum stakingsleiders Anton de Heus en Ab Veltman. Hilversummers waren heel kwaad om de vervolging die tegen de joden was ingesteld, vertelt De Heus. Beide mannen, twintigers destijds, trokken naar de Philipsfabrieken (NSF) om een staking uit te roepen. Daar aangekomen bleek de Hilversummer Gerrit Meerbeek, die in Amsterdam…
-
‘Het waren ontzaggelijk veel mensen’
De nazi- en NSB-aanwezigheid in Hilversum was nogal nadrukkelijk, al in het eerste oorlogsjaar. Toch trotseerden op 26 februari 1941 misschien wel tienduizend mensen de bezetter en zijn collaborateurs. Deze moedige Hilversummers verzamelden zich op de Groest om hun protest te laten klinken tegen de vervolging van de Joden door de fascisten. De demonstratie was…
-
‘Streik, streik, streik!’
Waar zich nu winkelcentrum Seinhorst bevindt stond destijds een deel van de Nederlandsche Seintoestellen Fabriek (NSF). Het kunstwerk aan de Jan van der Heijdenstraat herinnert daaraan. Precies op die plek kwam op 25 februari 1941 rond het middaguur Gerrit Meerbeek aan. Buiten adem, na een koude tocht per trein uit Amsterdam. Zo gaat het verhaal.…