Hilversum bracht na Amsterdam de meeste mensen op de been tijdens de Februaristaking van 1941. Die bijzondere daad van verzet wordt jaarlijks op 26 februari herdacht, op de plek waar het begon: Seinhorst. Ongeveer waar in 1941 de portiersloge van de Nederlandsche Seintoestellen Fabriek (NSF) stond, staat nu het NSF-kunstwerk met daar vlak onder de plaquette ter herinnering aan de...
Ook Hilversum herdacht op 4 mei alle Nederlandse oorlogsslachtoffers sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Dat gebeurde met een indrukwekkende 11e Bill Minco-lezing in Theater Gooiland, een stille tocht en de herdenkingsceremonie met taptoe en 2 minuten stilte in het Rosarium. In een tot de nok gevuld Theater Gooiland hield burgemeester Gerhard van den Top zijn toespraak, waarin hij...
Tetiana & Yaroslava Yachnyk traden op tijdens de herdenking van de Februaristaking 1941 in Hilversum. Achter de twee Oekraïense vluchtelingen uit Cherson het NSF-kunstwerk met de plaquette ter nagedachtenis aan de staking, die op deze plek uitbrak. Tetiana (zang en gitaar) en haar zus Yaroslava wonen bijna een jaar in Hilversum, samen met hun eveneens gevluchte ouders. Tetiana (Tanja) werkt...
Zondag 26 februari herdacht Hilversum de grote Februaristaking van 1941. Tijdens deze editie werd stilgestaan bij de oorlog in Oekraïne, met onder meer poëzievoordracht en het Oekraïense volkslied. Voorzitter van het herdenkingscomité Jan Schriefer (FNV) opende de bijeenkomst, gevolgd door erelid Pieter Broertjes (oud-burgemeester Hilversum) en locoburgemeester Karin Walters. De laatste riep op tot meer dialoog in plaats van de...
Aanleiding voor de Februaristaking was een razzia op het Jonas Daniël Meijerplein. Daarbij werden 427 Joodse mannen opgepakt. De toenmalige Communistische Partij Nederland (CPN) wilde dat met een luid protest beantwoorden. De partij had al eerder tot demonstreren opgeroepen maar tevergeefs. Nu was de maat vol, niet alleen voor de communisten maar voor talloze Amsterdammers en Noord-Hollanders. De staking begon...
De herdenking van 2022 vond – als inmiddels gebruikelijk – op 26 februari plaats, op een zaterdagmiddag om 16.00 uur, bij het NSF-kunstwerk op Seinhorst. Er waren zo’n 100 aanwezigen. Oud-burgemeester Pieter Broertjes onthulde een plaquette. Naast Pieter Broertjes hield schrijfster Martine Letterie, kleindochter van stakingsleider Martinus Letterie, een toespraak. Oud-leerling Roxanne de Beaufort van het Gemeentelijk Gymnasium vertelde over...
Aan wethouder Arno Scheepers (VVD) de eer om op 2 december 2021 op de stoep voor Wezellaan 1 een struikelsteen voor David Lopes Dias te plaatsen. Lopes Dias was een van de ongeveer 1.800 joodse Hilversummers die het nazisme niet overleefden. Overigens werd hij in de eerste plaats door de nazi‘s opgepakt om zijn politieke ideeën. Hij was sociaaldemocraat en antifascist....
De nazi’s hadden het op joden voorzien, en niet alleen op hen. Ook voor zigeuners, Jehova’s Getuigen, politieke tegenstanders (vooral communisten en socialisten), homoseksuelen en verstandelijk gehandicapten was geen plaats in het Derde Rijk. Hoeveel van hen per goederenwagon Hilversum zijn gepasseerd is niet bekend. De meeste transporten door Hilversum zullen uit Amsterdam zijn gekomen, waar vooral joodse Nederlanders vanuit...
Opiniestuk door Bert Visser en Sjors Wolf De AFVN/BVA nam jaren geleden het initiatief om ook in Hilversum de Februaristaking van 1941 te gedenken. De stakers van weleer en de Communistische Partij Nederland (CPN), initiatiefnemer voor de staking van destijds, hadden behoefte aan erkenning voor de grote offers die zij hadden gebracht in de strijd tegen fascisme en voor de bevrijding van ons...
Op 25 en 26 februari 1941 vond in Amsterdam en andere steden de Februaristaking plaats. Ook duizenden Hilversummers deden daaraan mee. Over die staking en de gevolgen daarvan voor Hilversum gaat deze historische podcast van Pieter Hoogenraad. Met dank aan Senver HIlversum
Zoals in meer plaatsen in Nederland bood ook een flink deel van Hilversum verzet tegen de nazi’s. Daar was niets vanzelfsprekends aan, aangezien Hilversum een bestuurscentrum was van de Duitse bezetter. De villa’s van de wijk Trompenberg herbergden nazi-kopstukken en het stadhuis van Dudok was ten tijde van de bezetting hoofdkwartier van de Wehrmacht. Des te dapperder waren de Hilversummers...
Aanleiding tot de Februaristaking van 1941 was de deportatie van 389 joodse mannen. De meeste werden door de nazi’s vergast. Onder hen de vader van Rosette van Engeland-Groen (80). Het Amsterdamse dagblad Het Parool publiceerde een interview met haar, over hoe zij als peuter ondergedoken zat en door verraad toch in het kamp belandde. Rosette’s vader heette Simon Groen. Haar...
De directe aanleiding tot de Februaristaking van 1941 was de eerste razzia tijdens de Duitse bezetting, op 22 en 23 februari. Daarbij werden 389 Joodse Amsterdammers opgepakt. Slechts twee overleefden de oorlog. Historica Wally de Lang ontdekte dat 208 gedeporteerden door de nazi’s zijn vergast, bij wijze van experiment. Het vergassen van Joodse gevangenen moest in ’41 nog op gang...
In 1995 interviewde de lokale Omroep Hilversum stakingsleiders Anton de Heus en Ab Veltman. Hilversummers waren heel kwaad om de vervolging die tegen de joden was ingesteld, vertelt De Heus. Beide mannen, twintigers destijds, trokken naar de Philipsfabrieken (NSF) om een staking uit te roepen. Daar aangekomen bleek de Hilversummer Gerrit Meerbeek, die in Amsterdam bij Fokker werkte, hun al...
Wie de omroepstad een beetje kent, kan het zich nauwelijks voorstellen. En toch is het gebeurd, in een tijd dat daar ook nog eens veel lef voor nodig was. Op 26 februari 1941 hadden zich misschien wel tienduizend mensen op de Groest verzameld om hun protest te uiten tegen de vervolging van de joodse Nederlanders die de Duitse bezetters op...
Waar zich nu winkelcentrum Seinhorst bevindt stond destijds een deel van de Nederlandsche Seintoestellen Fabriek (NSF). Het kunstwerk aan de Jan van der Heijdenstraat herinnert daaraan. Precies op die plek kwam op 25 februari 1941 rond het middaguur Gerrit Meerbeek aan. Buiten adem, na een koude tocht per trein uit Amsterdam. Zo gaat het verhaal. De Hilversummer Meerbeek werkte er...
Hilversum herdacht op vrijdag 25 februari 2021 de Februaristaking van 1941. Het is dit jaar 80 jaar geleden, een lustrumjaar. Normaal gesproken zou het Comité Februaristaking Hilversum u hebben opgeroepen om naar de herdenking op Seinhorst te komen. Wegens de pandemie was dat dit jaar niet mogelijk. De Februaristaking van 1941 is daarom in relatieve stilte herdacht. Met inachtname van de coronamaatregelen vond de...